سیستم اجرای تیلت آپ كه بیشتر به عنوان روش اجرا قابل طرح است تا سیستم ساختمانی، معمولاً به روشی گفته می‌شود كه در آن اعضای دیواری باربر بتنی، سازه ساختمان را تشكیل می‌دهند. در این روش دیوار‌ها در محل اجرای پروژه، به صورت افقی بتن‌ریزی می‌شوند و پس از عمل‌آوری بتن، قطعه را با كمك جرثقیل در محل خود نصب می‌كنند.از روش اجرای تیلت آپ اغلب برای اجرای ساختمان‌هایی با كاربری انباری، تجاری (مراكز خرید) و اداری كه در آن‌ها سرعت اجرا و مسائل اقتصادی اهمیت دارد، استفاده می‌شود. این روش، عمدتاً برای ساخت ساختمان‌های كوتاه مرتبه حداكثر تا چهار طبقه به كار می‌رود. اگرچه اكثر ساختمان‌های ساخته شده با این روش یك یا دو طبقه هستند و تعداد معدودی ساختمان بیش از چهار طبقه نیز به این روش ساخته شده‌اند.
شایان ذكر است در صورت افزایش تعداد طبقات، اجرای چند قسمتی دیوار‌ها به عنوان یك روش اجرا مطرح است.
این روش اجرا، برای قطعات غیر بتنی مانند سیستم LSF = Lightweight Steel Framing نیز كاربرد دارد.
تاریخچه سیستم تیلت آپ :
روش تیلت آپ در اوایل قرن بیستم ابداع شد و اوج شكوفایی آن، حوالی نیمه قرن بیستم، پس از جنگ جهانی دوم بود، كه نیاز شدیدی به اجرای سریع ساختمان وجود داشت.
ایده اصلی ساخت دیوار به صورت افقی بر روی زمین و بلند كردن آن به حالت قائم به عنوان عضوی از ساختمان ایده تازه‌ای نیست. اسناد موجود حاكی از آن است كه این روش در رم باستان و خاورمیانه مورد استفاده قرار می‌گرفته است. ساكنان ایالات متحده آمریكا در ابتدای قرن نوزدهم میلادی با ساخت دیوار‌های چوبی بر روی زمین و برپا كردن آن‌ها به حالت قائم، خانه‌ها و انبار‌های خود را می‌ساخته‌اند. در اوایل قرن بیستم میلادی، این روش برای دیوار‌های بتن مسلح پیش ساخته مورد استفاده قرار می‌گرفت. كلنل رابرت آیكن (Colonel Robert Aiken)، به عنوان اولین سازنده این سیستم، تعداد زیادی از سازه‌ها را به این روش در بین سال‌های 1905 تا 1910 در ایالت ایلینوی و اوهایو با استفاده از یك قالب به عرض 23 متر و ارتفاع 2/8 متر ساخت. كلیسای یادبود زیون (صهیون) در ایلینوی نیز كه در سال 1910 به این شیوه ساخته شده است، تاكنون پابرجاست.
با این حال، استفاده از روش فوق تا پایان جنگ جهانی دوم مقبولیت چندانی در بین مجریان ساختمان پیدا نكرد. از 1950 میلادی با ظهور جرثقیل‌های متحرك و بتن آماده، استفاده از این روش شتابی روز افزون به خود گرفت. هم اكنون سالیانه حدود 7000 ساختمان در بیش از 100 كشور جهان به این روش ساخته می‌شوند. استفاده از روش تیلت آپ در ایالات متحده، استرالیا و نیوزیلند متداول بوده است. این شیوه اجرا، در سال‌های اخیر در انگلستان و ایرلند نیز رایج شده است.
انواع سیستم‌های سازه‌ای تیلت آپ :
به طور كلی، سیستم‌های سازه‌ای قابل اجرا به روش تیلت آپ، به شرح زیر هستند :
1- سیستم جعبه‌ای:
اكثریت قریب به اتفاق ساختمان‌های ساخته شده به روش تیلت آپ دارای سیستم جعبه‌ای هستند. سیستم سازه‌ای جعبه‌ای متشكل از دیافراگم‌های سقف و دیوار‌های بتن مسلح است كه در آن دیوار‌های بتن مسلح به صورت تیلت آپ اجرا می‌شوند. در این سیستم سازه‌ای، دیافراگم‌های سقف بار‌های جانبی وارده بر سازه را به دیوار‌های بتن مسلح منتقل می‌كنند. این دیوار‌ها به صورت دیوار برشی، نیرو‌های فوق را به شالوده بتن مسلح منتقل می‌كنند.
2- سیستم قاب صلب:
این سیستم سازه‌ای، متشكل از تعدادی قاب خمشی بتن مسلح صلب است كه در دو جهت عمود بر هم قرار می‌گیرند. وظیفه باربری ثقلی و جانبی سازه، بر عهده این قاب‌ها است. دیوار‌ها در این سیستم غیر‌سازه‌ای هستند و صرفاً به صورت دیوار‌های نما و در بسیاری از موارد با اتصالات خشك اجرا می‌شوند. در این نوع سیستم، امكان ایجاد تغییرات و توسعه احتمالی در طول دوره بهره‌برداری، با سهولت بیشتری (نسبت به سیستم‌های جعبه‌ای) وجود دارد.
3- سیستم تركیبی:
سیستم تركیبی از تلفیق دو سیستمی كه پیشتر تشریح شد، یعنی سیستم سازه‌ای جعبه‌ای و قاب صلب، در پلان به دست می‌آید، در این حالت اغلب در یك راستای اصلی پلان از دیوار‌های برشی و در راستای عمود بر آن از قاب‌های خمشی بتن مسلح استفاده می‌شود.
صرفاً جهت اطلاع
